po angielsku

Obserwatorium Astronomiczne Uniwersytetu Jagiellońskiego

 

Astronomiczny Obiekt Miesiąca: Styczeń 2022

< poprzedni Archiwum następny >

Nowi kandydaci na blazary za Obłokami Magellana

Próbka 44 kandydatów na blazary za Obłokami Magellana zawierająca 27 kwazarów radiowych o płaskim widmie (ang. flat spectrum radio quasars, FSRQ) i 17 obiektów typu BL Lacertae (BL Lacs) została wyselekcjonowana i opisana w pracy Żywucka i in. (2018). Wszystkie obiekty zostały wybrane na podstawie ich właściwości radiowych, w średniej podczerwieni i optycznych. Aktualnie analiza kandydatów na blazary została rozszerzona o modelowanie krzywych zmian blasku w zakresie optycznym dostarczonych przez projekt Optical Gravitational Lensing Experiment (OGLE).

Ilustracja 1: Wielki Obłok Magellana, jedna z naszych najbliższych galaktycznych sąsiadek. Źródło: ESO/VMC Survey.

Wszystkie badane obiekty zostały wyselekcjonowane z wieloletniego, głębokiego monitoringu optycznego i stanowią próbkę słabych źródeł optycznych z nieregularnie próbkowanymi krzywymi zmian blasku (ang. light curves, LCs). Zespół zbadał je, aby określić opartą na zmienności klasyfikację kandydatów na blazarów i przeanalizować ich długoterminowe zachowanie.

Optyczne krzywe zmian blasku zostały przeanalizowane przy pomocy periodogramu Lomb-Scargle w celu wygenerowania gęstości widmowej mocy dla nierównomiernie próbkowanych szeregów czasowych. Alternatywnie zespół wykorzystał wykładnik Hursta do pomiaru statystycznego samopodobieństwa szeregu czasowego oraz płaszczyznę A-T, aby ilościowo określić gładkość szeregów czasowych, porównując sumę kwadratów różnic między dwoma kolejnymi pomiarami z odchyleniem standardowym szeregów czasowych. Metody te zastosowano do poszukiwania cech charakterystycznych blazarów oraz do badania długoterminowych zmian w danych optycznych.

Ilustracja 2 pokazuje, że kwazary radiowe o płaskim widmie charakteryzują się niższymi wartościami liczby Abbe, A, na płaszczyźnie A-T niż lacertydy (BL Lacs). Dodatkowo obie klasy blazarów są wyraźnie oddzielone na płaszczyźnie A-T, co pokazuje, że zmiany strumienia są różne dla obu typów blazarów. Wskazuje to na różne mechanizmy fizyczne odpowiedzialne za emisję w zakresie optycznym lub emisję pochodzącą z różnych komponentów blazara. Separacja ta pozwoliła również na rozróżnienie klas blazarów wyłącznie na podstawie ich krzywych zmian blasku, bez konieczności uwzględniania własności wielofalowych, polarymetrycznych i spektroskopowych. Ponadto położenie w płaszczyźnie A-T może sygnalizować właściwości w strukturze LC, których nie ujawniają inne metody zastosowane w tej pracy.

Ilustracja 2: Położenia kandydatów na blazary na płaszczyźnie A-T. Ciemnoszary obszar to rejon pomiędzy „czystą” linią PL a T=2/3, obszar jasnoszary odpowiada słupkom błędu obliczonym na podstawie symulacji. FSRQs (zaznaczone zielonymi gwiazdkami) są wyraźnie odseparowane o obiektów BL Lacs (niebieskie gwiazdki). Źródło: Publikacja Zespołu.

Oryginalna publikacja: Optical Variability Modeling of Newly Identified Blazar Candidates behind Magellanic Clouds, Astrophysical Journal, 888, 107, 2020 is the result of collaboration between the Centre for Space Research of the North-West University and the Astronomical Observatory of the Jagiellonian University (Natalia Żywucka–Hejzner, Mariusz Tarnopolski, Markus Böttcher, Łukasz Stawarz, Volodymyr Marchenko).

Opisane wyniki są częścią badań prowadzonych w Zakładzie Astronomii Gwiazdowej i Pozagalaktycznej oraz Zakładzie Astrofizyki Wysokich Energii Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego.



Kontakt:


Natalia Żywucka–Hejzner
Centre for Space Research
North-West University
Natalia.Zywucka [at] oa.uj.edu.pl

Mariusz Tarnopolski
Obserwatorium Astronomiczne
Uniwersytet Jagielloński
Mariusz.Tarnopolski [at] uj.edu.pl
TKGS