Radiowe obserwacje Drogi Mlecznej
Europejski projekt edukacyjny
Hands-On Universe
Aktualności
Studenci badają możliwości krakowskiego radioteleskopu
Możliwości użycia dekodera DVB-T jako spektrometru, poszerzenie możliwości radioteleskopu o obserwacje Słońca i Księżyca to zadania jakie realizuje Pani Marta Kotarba w swojej pracy magisterskiej.
Z kolei Pan Paweł piątek pisze pracę licencjacką o wyznaczaniu trójwymiarowej struktury wodoru w naszej Galaktyce i możliwości jej detekcji za pomocą małego, 3m radioteleskopu.
maj 2015
Topowe obserwacje Jakuba Morawskiego!
W dniach 19-21 marca w Grudziądzu odbyły się finałowe zawody XLI Ogólnopolskiego Młodzieżowego Seminarium Astronomicznego (OMSA), w których wzięli udział uczniowie wcześniej będący laureatami wojewódzkich etapów konkursu (PAP).
Pierwsze miejsce zajął Jakub Morawski z Bielska Białej (woj. śląskie), który zaprezentował własną pracę badawczą pod tytułem "Moja mapa Drogi Mlecznej". Młody prelegent opisał, w jaki sposób samodzielnie przeprowadził obserwacje naszej Galaktyki. Obserwacje wykonał naszym krakowskim radioteleskopem. Gratulujemy!
kwiecień 2015
Młodzi badacze z Gimnazjum w Zakrzowie
W Publicznym Gimnazjum im. ks. Kard. St. Wyszyńskiego w Szerzynach, pod opieką nauczyciela Henryka Karpa przeprowadzono obserwacje Galaktyki i uzyskano krzywą jej rotacji. Co więcej, dociekliwa młodzież porównywała wyniki ze swoich obserwacji i z danych z symulatora, co w przypadku tak młodych uczniów jest ewenementem.
wrzesień 2014
Młodzi badacze z Gimnazjum w Zakrzowie
W obserwacjach Galaktyki uczestniczyli uczniowie z 1 i 2 klasy Gimnazjum im. rtm. Witolda Pileckiego w Zakrzowie. Sama tematyka projektu wywoływała u uczniów
ciekawość i chęć poznania Wszechświata. Uczniowie byli zafascynowani możliwościami sprzętu czyli
"własnoręcznym" sterowaniem radioteleskopu przez łącza internetowe. Projektem obserwacyjnym kierował nauczyciel Grzegorz Malinowski.
czerwiec 2014
"Żywe konstrukcje" - finaliści w Obserwatorium
  |  |
W ramach projektu odbył się konkurs dla młodzieży ponadgimnazjalnej z województwa małopolskiego, którego finalistów gościliśmy w Obserwatorium. Po wysłuchaniu okolicznościowego referatu i gorącej dyskusji na tematy astronomiczne młodzież uczestniczyła w zajęciach kinestetycznych i obserwacjach radioastronomicznych.
czerwiec 2014
Obserwacje Drogi Mlecznej w Jaśle
W ostatnich miesiącach młodzież Zespołu Szkół Miejskich Nr 3 w Jaśle brała udział w badaniu Drogi Mlecznej za pomocą krakowskiego radioteleskopu. Zajęcia odbyły się w Obserwatorium Astronomicznym przy I LO w Jaśle, a wzięło w nich udział 29 uczniów.
"Dla najmłodszych najbardziej atrakcyjne było obserwowanie zachowania się czaszy radioteleskopu przez kamerę podczas wyszukiwania miejsca obserwacji. Uczniów starszych bardziej interesowały wyniki, sposób w jaki zostały uzyskane i ich szybkie opracowanie w systemie" - mówi pani Jadwiga Moskal, nauczycielka i opiekunka koła astronomicznego.
luty 2014
Warsztaty w ramach projektu "Przyjazne regiony"
Młodzież z kilku krajów uczestniczyła w specjalnie przygotowanych warsztatach naukowych w ramach projektu edukacyjnego "Przyjazne regiony w sercu Europy". Pragram obejmował wykład o radioastronomii, pokazy detekcji promieniowania przez antenę satelitarną, ćwiczenie kinestetyczne, pokazy obserwacji wodoru za pomocą naszego radioteleskopu 3m i własnych prób wyznaczania krzywej rotacji Galaktyki.
Na zdjęciu symulacje ruchu bryły sztywnej w ramach ćwiczenia kinestetycznego. Na ruch jest zasze ochota!
wrzesień 2013
Teleskop ma "różę wiatrów"
Studenci astronomii z Uniwersytetu Wrocławskiego uczestniczący w wakacyjnych praktykach studenckich w Obserwatorium Astronomicznym UJ umieścili wokół teleskopu oznaczenia stron świata.
Ta czteropunktowa "róża wiatrów" powinna pomóc internautom w jeszcze lepszym zorientowaniu się jak wybrany kierunek obserwacji Drogi Mlecznej koresponduje z widokiem radioteleskopu w kamerze internetowej oraz z pozycją w układzie współrzędnych wysokość-azymut. Teraz się nie zgubicie!
sierpień 2013
"Zważyliśmy Drogę Mleczną!" - uczniowie X LO w Krakowie
Uczniowie X LO w Krakowie nie próżnowali na wiosnę, zważyli Drogę Mleczną!
Wykorzystali w tym celu swoje radiowe obserwacje obłoków wodoru, które przeprowadzili zdalnie podczas lekcji fizyki i informatyki. Potem obserwacje zinterpretowali i wykorzystali do obliczeń prawo grawitacji Newtona.
Mówia, że masa Galaktyki wyszła ogromna, odpowiada wielu miliardom słońc!
maj 2013
Podium dla Katarzyny Budzik z V LO w Krakowie
23 marca 2013 r, w Grudziądzkim Planetarium odbył się ogólnopolski finał XXXIX Młodzieżowego Seminarium Astronomicznego. Komisja Konkursowa po wysłuchaniu 27 referatów z 13 województw i przeprowadzeniu
głosowania, przyznała uczestnikom miejsca i nagrody. III miejsce zdobyła Katarzyna Budzik, uczennica V LO w Krakowie za pracę "Radiowe obserwacje wodoru neutralnego"!
Gratulujemy tak wspaniałego sukcesu i pomysłu wykorzystania obbserwacji radioastronomicznych!!!
marzec 2013
Sukces Krzysztofa Chudego z I LO w Jaśle
W dniu 28 lutego 2013 roku w II Liceum Ogólnokształcącym w Dębicy odbyły się eliminacje wojewódzkie (woj. podkarpackie) 39 edycji Ogólnopolskiego Młodzieżowego Seminarium Astronomiczno-Astronautycznego. Pierwsze miejsce zdobyła praca ucznia I LO w Jaśle Krzysztofa Chudego pt. "Radiowe Obserwacje Drogi Mlecznej", które przeprowadził z Obserwatorium w Jaśle przy użyciu zdalnego dostępu do radioteleskopów w Obserwatorium Astronomicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie oraz Université Pierre-et-Marie-Curie w Paryżu w ramach projektu Hands-on-Universe.
Gratulujemy wspaniałego osiągnięcia!
marzec 2013
Sukces Katarzyny Budzik z V LO w Krakowie
W dniu 15 lutego 2013 r, zakończyło się na Uniwersytecie Pedagogicznym w Krakowie XIII wojewódzkie (woj. małopolskie) seminarium astronomiczno-astronautyczne oraz finał konkursu na referat z zakresu astronomii i astronautyki.
Pierwsze miejsce zdobyła praca uczennicy V LO w Krakowie Katarzyny Budzik - "Radiowe obserwacje wodoru neutralnego". Obserwacji dokonano zdalnie poprzez Internet przy użyciu radioteleskopu HOU w Obserwatorium Astronomicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Gratulujemy wspaniałego osiągnięcia!
luty 2013
Warsztaty dydaktyczne w OAUJ
W warsztatach poświęconych wypracowaniu sposobów przeprowadzenia ćwiczeń obserwacyjnych w szkołach oraz przygotowaniu materiałów dydaktycznych udział wzięli: Małgorzata Kaźmierczak, Iwona Chyży (X LO Kraków); Marian Talar (Gimnazjum w Niedźwiedziu); Ryszard Prajsnar, Wacław Moskal (I LO i Obs. Astr. w Jaśle); Waldemar Ogłoza (Uniw. Pedagogiczny); Krzysztof Chyży, Tomasz Kundera, Wojciech Jurusik (OAUJ). Spotkanie było niezwykle owocne, ustalono szereg możliwych wspólnych działań.
styczeń 2013
Ćwiczenie kinestetyczne już na lekcjach fizyki
W X Liceum w Krakowie przeprowadzono po raz pierwszy w Polsce lekcje fizyki z wykorzystaniem zajęć kinestetycznych. Nauczyciel Małgorzata Kaźmierczak opracowała szczegółowy scenariusz lekcji, w której ćwiczenia kinestetyczne posłużyły do zrozumienia ruchu bryły sztywnej i rotacji różnicowej, budowy Galaktyki i jej rotacji. Z powodzeniem zastosowano pomysłowy "detektor Dopplerowski" do zademonstrowania ruchu obiektów w różnych częściach Drogi Mlecznej. Lekcję przeprowadzono z uczniami klasy drugiej o profilu matematyczno-fizycznym.
grudzień 2012
Materiały dydaktyczne docierają do nauczycieli-trenerów
Pierwsze materiały edukacyjne opracowane w ramach projektu radioastronomicznego trafiają do szkół.
Plakat o radioastronomii w Zespole Szkół w Niedźwiedziu oraz w Liceum w Tomaszowie Lubelskim.
"Mała wystawa" w X LO w Krakowie wprowadza uczniów w świat fal radiowych, telekomunikacji, radioastronomii.
grudzień 2012
Udoskonalenie konstrukcji
Krakowski radioteleskop zyskał "przeciw-wagi", specjalne ciężarki powodujące precyzyjne wyważenie instrumentu. Instrument zyskal na stabilności i gładkości ruchów.
listopad 2012
Radioteleskop w docelowym miejscu!
Po okresie testów,ulepszeń, radioteleskop stanął na docelowym miejscu, pośród kopuł z teleskopami optycznymi. Podłączony jest już do Internetu i gotowy do badania Wszechświata!
październik 2012
Przenosiny
Przygowania do przeniesienia radioteleskopu na miejsce docelowe. Postumenty betonowe pod nogi urządzenia muszą teraz dobrze wyschnąć.
W międzyczasie tłumaczymy materiały dydaktyczne.
wrzesień 2012
Ważne testy studentów astronomii podczas praktyk wakacyjnych
Podczas praktyk wakacyjnych studenci z Wrocławia i Krakowa dokonali szczegółowej analizy sposobu uzyskiwania najlepszych krzywych rotacji Drogi Mlecznej z radioteleskopu krakowskiego. Pełny raport.
sierpień 2012
Zabezpieczenia przed wodą i śniegiem
Aby woda, a zimą śnieg, nie móły wedrzeć się do siłowników zrobiliśmy odpowiednie zabezpieczenia.
maj 2012
W zimowej scenerii
W zimowej scenerii trwa przygotowanie i testowanie oprogramowania do obserwacji przez Internet.
styczeń 2012
Spotkanie na Cyprze
Spotkanie koordynatorów projektu i zaproszonych współpracowników u partnera z Cypru poświecone było przygotowaniom do następnej fazy wdrażania projektu. K. Chyży prezentował pierwsze wyniki obserwacji krakowskiego radioteleskopu. Przygotowany przez stronę francuską komputerowy program sterujący będzie mógł być już wkrótce testowany na krakowskim instrumencie. Dobiega końca przygotowywanie materiałów edukacyjnch w wersji angielskiej, które posłużą do zrobienia wersji polskiej. Materiały te będą wysyłane w pierwszej kolejności do naszych współpartnerów.
grudzień 2011
Złożenie radioteleskopu i pierwsze obserwacje Galaktyki!
Radioteleskop krakowski został złożony i uzyskał tzw. "pierwsze światło"! Pierwsze obserwacje linii wodoru z Drogi Mlecznej uzyskano 1.12.2011r. (zob. więcej informacji).
 |  |
grudzień 2011
Testujemy napędy i odbiornik...
 | Z lewej: Zespół napędowy radioteleskopu (silniki, przekładnie, które będą kręcić czaszą) został złożony i dokładnie przetestowany w naszej Pracowni Elektronicznej. Działa! Poniżej: Co najważniejsze, uruchomiliśmy odbiornik wraz z anteną spiralną, która umiejscowiona będzie w ognisku czaszy radioteleskopu. Ta antena zamienia energię dochodzących fal elektromagnetycznych (fotonów) na energię elektryczną, prąd elektryczny. Odbiornik tę energię (prądy) odpowiednio wzmacnia. Wygenerowaliśmy sztuczny sygnał imitujący linię wodoru neutralnego w Galaktyce na długości fali 21cm. Antena wraz z odbiornikiem zarejestrowała sygnał (czerwona strzałka na analizatorze widma)!
|
listopad 2011
Przyleciał z Chicago przez Warszawę...
 |  |
Wielemiesięczne oczekiwania i oto jest! Na razie w częściach... Radioteleskop znalazł swoje miejsce w Pracowni Elektronicznej. Tu wszystkie jego elementy będą najpierw precyzyjnie składane i testowane.
październik 2011
Radioteleskop dla Krakowa
Jak donosi firma CASSI radioteleskop dla Krakowa jest już gotowy i czeka na wysyłkę lotniczą! Jego konstrukcja zajęła 9 miesięcy.
wrzesień 2011
Szkolenie w Portugalii
W dniach 9-13 kwietnia 2011 r. w niewielkiej miejscowości Pampilhosa da Serra w Portugalii odbyło się szkolenie w ramach projektu "Radiowe Obserwacje Drogi Mlecznej".
Polskę wspaniale reprezentowali nauczyciele:
- Małgorzata Kaźmierczak z X Liceum Ogólnokształcącego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
- Marianna Stopyra-Gardiasz z Zespołu Szkół nr 1 im. B. Głowackiego w Tomaszowie Lubelskim
- Marian Talar z Zespołu Szkoły i Gimnazjum im. Władysława Orkana w Niedźwiedziu
oraz z ramienia organizatora polskiego
- Tomasz Kundera - Obserwatorium Astronomiczne UJ.
Oprócz wykładów, przeprowadzenia obserwacji wodoru neutralnego w Galaktyce z wykorzystaniem anteny w Onsali, odbyła się też oficjalna inauguracja radioteleskopu GEM, obserwacje Słońca i pokazy nieba.
 Uczestnicy spotkania. W tle nowy radioteleskop, GEM co orawda nie do obserwacji szkolnych ale też do obserwacji Drogi Mlecznej, jej spolaryzowanej emisji (Credit M.Talar) |  Polscy uczestnicy z główną organizatorką Warsztatów (Credit M.Talar) |
 Nocne pokazy nieba dla mieszkańców (Credit M.Talar) |  Wykłady (Credit M.Talar) |
kwiecień 2011
Podpisanie umowy
Oficjalna umowa pomiędzy Uniwersytetem Jagiellońskim a Uniwersytetem Piotra i Marii Curie w Paryżu, który jest instytucją koordynującą projekt, została podpisana.
styczeń 2011
Zamówienie radioteleskopu
Radioteleskop o średnicy 3m, który ma być podstawą obserwacyjną projektu w Polsce, został zamówiony w amerykańskiej firmie CASSI-CORP przez Obserwatorium Astronomiczne UJ.
Tak będzie wyglądał instrument do szkolnych obserwacji wodoru w Galaktyce Budowa urządzenia, które stanie na terenie Obserwatorium potrwa do 9-ciu miesięcy. Trwają już prace przygotowawcze do posadowienia radioteleskopu.
listopad 2010
Pierwsze spotkanie
W Paryżu odbyło się pierwsze robocze spotkanie projektu (tzw. kick-off meeting). Z Polski uczestniczyli Krzysztof Chyży (polski koordynator obecnego projektu radioastronomicznego) i Lech Mankiewicz (Szef polskiej części projektu Hands-On Universe).
Podczas zwiedzania Obserwatorium Paryskiego. Niezwykła jest kopuła lunety - razem z instrumentem i obserwatorem może się w całości obracać podążając za ruchem obserwowanych obiektów.
Zespół koordynatorów krajowych projektu przy antenie testowej 2.3m.
listopad 2010
Inauguracja
Komisja Europejska dofinansowała radioastronomiczny projekt edukacyjny obserwacji wodoru neutralnego w Drodze Mlecznej. Z tej okazji uroczysty wykład pt. "HOU - Wszechświat ze szkolnej ławy" wygłosił w Obserwatorium Astronomicznym UJ Prof. Lech Mankiewicz z CFT PAN. Obserwatorium będzie polskim koordynatorem projektu.
październik 2010